Animasyonun Kadınları

Aysun Topar

Mikrofon Oyuncusu

23.03.2019

1974 İstanbul doğumluyum. Orta öğrenimimi Özel Moda Lisesi’nde tamamladıktan sonra Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi, Reklamcılık ve Tanıtım Bölümü’nden mezun oldum. 5 yıl reklamcılık sektörünün içinde yer aldıktan sonra radikal bir kararla hep yapmak istediğim seslendirmeye yöneldim, son 22 yıldır da bu mesleği yapmaktayım.

Animasyon sizin için ne ifade ediyor ve bu mecrayı neden seçtiniz? Etkilendiğiniz, size hocalık yapan isimler oldu mu?

Sesim yumuşak, sevecen, orta ince, gülümseyen, zaman zaman afacanlaşabilen tatlı bir ses olarak tanımlanabilir. Mesleğe başladığım yıllarda sesimin tizleri tabii daha da yoğundu. Kız çocuk, erkek çocuk, genç ve orta yaş kadın seslendirmeye uygun ses yapısına sahibim. Seslendirme oyuncusu her türde (belgesel, film, dizi, animasyon, reklam, tanıtım filmi…) seslendirme yapabilmelidir, zaten tek bir türde seslendirme/dublaj yapmak gibi bir seçenek yoktur. Ancak bazen, ses özellikleriniz doğrultusunda belli türlerde, daha çok aranan isim olursunuz. Doğal olarak animasyonda yukarıda bahsettiğim ses yelpazesine sahip olmak avantaj. Bu noktada, aslında animasyon beni tercih seçti demek daha doğru. Seslendirilecek rol için çoğu kez seslendirme oyuncuları seçmelere davet edilir, ya yönetmen role en uygun sesi seçer ya da sesler yapımcı firmaya seçilmek üzere gönderilir.  Yerli animasyon seslendirmesinden  çok  yabancı animasyonlarda dublaj yaptığımı söyleyebilirim. Bu bir tercih değil, durumlar öyle gelişti. Bu güne kadar Walt Disney, Pixar, Dreamworks, Nickoledeon gibi yapımcı firmalar tarafından animasyonlarında seslendirme yapmak üzere pek çok kez tercih edildim ve keyifle çalıştım. Animasyon, yapana, istediğini, hayal ettiği her şekilde, yaratıcılığın sınırsız gücüyle ifade edebilme özgürlüğü tanıyor. Benim durduğum noktada ise işler biraz farklı, ben animasyona senaryo ve karakter doğrultusunda oyunumla,  en üst seviyede katkı sağlama gayretindeyim. Bir animasyonda seslendirme kalitesi, doğru oyun, karakter – ses eşleşmesinin uygun yapılmış olması,  o animasyonun keyifle, ilgiyle izlenmesinde çok çok önemli kriterlerdir.

Seslendirme hazırlığı için neler yaparsınız?

Seslendirme için çok özel bir hazırlık yapmam. Sigara kullanmamamın sesimin kalitesini koruduğuna inanıyorum. Çok dolu bir mideyle asla kayda girmem. Nezle, soğuk algınlığı gibi sesin kalitesini bozan hastalıklar dublaj yapanın korkulu rüyasıdır, bu anlamda sağlığımı korumaya özen gösteririm. Bazı işlerimiz şarkılı oluyor, seslendirdiğim işin şarkısını da ben söylemek isterim o yüzden dönem dönem  düzgün şarkı söyleyebilmek adına özel dersler aldım. Stüdyoya mutlu ve enerjik girmenin önemli olduğunu düşünüyorum. Seslendirme özel dikkat ve performans gerektiren, çoğunlukla da yorucu bir iştir,  bazen hiç durmadan saatlerce roller neyi nasıl konuşmanızı gerektiriyorsa öyle konuşursunuz, stüdyodan çıktığınızda bakarsınız ki saatler geçivermiş:) Mutlaka yanımda suyum ve kalemim olur (son zamanda çoğu stüdyoda tekst monitörden okunuyor ama olsun:)) Haa, bir de ses çıkarıp kaydı bozabilecek aksesuarla ya da kıyafetle kayda girmem.

Animasyon alanında en başarılı bulduğunuz, sizi en iyi ifade eden filminiz, çalışmanız?

Özellikle animasyonda başarısız bulduğum çalışmam yok. Bu çok net. Bu cümle çok kendini beğenmiş algılanabilir, hemen açıklayayım; bizim özellikle animasyonda başarısız olmak gibi bir lüksümüz yok:) ancak belki başarılı ve çok başarılı diye ayırım yapabiliriz. Yaptığım animasyon seslendirmelerinin hedef kitlesi bu güne dek hep çocuklar oldu. Bizim, seslendirme oyuncuları olarak toplumumuza karşı dilimizi doğru ve düzgün şekilde iletmek gibi doğal bir misyonumuz var. Ben de bu mesleğe yıllarını veren çoğu meslektaşım gibi bu konuyu çok önemsiyorum. Kayıt sırasında uygun bulunmayan bir performans olursa zaten yönetmen duruma müdahale eder, kaydı tekrarlarsınız. Seslendirmekten en keyif aldığım karakterlerden bazıları; Neşe-Joy (InsideOut-TersYüz), Vanellopi (Wreck it Ralph-Ralph ve Internet), Tavşan Judy ( Zootropolis) Ve tabii yıllardır seslendirdiğim için Minnie Mouse – Mini Fare.

Sizce animasyon seslendirmesinde en önemli unsur nedir?

Öncelikle seslendiren için performans kalitesi, dublajdan bahsediyorsak iyi ve doğru çeviri, yerli animasyon seslendirmesinden bahsediyorsak senaryo. Çeviri deyip geçmeyelim. Çevirinin doğru olması, dublaj için iyi çeviri olduğu anlamına gelmez. Kayıtta seslendirme oyuncusunu,yönetmen ve teknisyeni usandırmayan, senkrona uygun çeviri kayıt performansı ve süresi açısından çok önemlidir. Yani dublaj çevirisinin yetkin, deneyimli çevirmenler tarafından yapılması da çok önemli bir unsurdur.  Tabii ki miksaj da çok önemlidir. Her şey iyi olsa da işin finalinde kötü bir miksaj bütün lezzeti alıp götürür.

Filmlerinizde ekip arkadaşlarınız kimlerden oluşuyor? Belirli isimlerle mi çalışıyorsunuz? Ekip arkadaşı seçimlerinizi neler etkiliyor?

Ekip arkadaşlarım seslendirme yönetmeni, ses teknisyeni ve  yönetmen asistanından oluşuyor. Eskiden kayıtlara o projede yer alan tüm seslendirme oyuncusu arkadaşlarla birlikte girerdik ama gelişen teknolojinin sunduğu avantajlardan başka kayıtlarda biraz yalnızlaştık da:) Tabii ki seslendirme yönetmeni olsun, teknik ekip olsun, alanında profesyonel, yıllardır tanıdığım, güvendiğim belirli isimlerle çalıştığımda daha rahat ediyorum, kendimi emin ellerde hissediyorum.

En sevdiğiniz animasyon filmler?

Dublajını da yaptığım  Zootropolis ve Wall-e’den başka Ice Age animasyon filmlerini de çok severim ama galiba en çok TersYüz (InsideOut)’ü seviyorum. Büyük küçük izlemeyen kaldıysa mutlaka izlenecek filmler listesine eklemelerini öneririm.

Kadın olmanızın animasyon alanında size eksi ve artıları oldu mu? 

Artısı oldu, şöyle ki, benim sesim  8-40 yaş aralığında konuşmaya uygun, çocuk seslerde erkek çocuk da konuşabiliyorum ama erkeklerden kız çocuk sesi alamazsınız:) Dolayısıyla, kadın olmam özellikle animasyonda iş çeşitliliğinde avantaj sağlamıştır diyebilirim.

Animasyon seslendirmesi için gerekli gördüğünüz altyapı nedir?

Sadece animasyon değil tüm seslendirmelerin olmazsa olmazı seslendirdiğiniz dile hakimiyet,  doğru ve temiz bir diksiyondur. Bunun yanında tiyatro eğitimi almış olmak mutlak bir avantaj sağlar, ses, nefes kontrolü, sabır ve dikkat de seslendirme yapabilmek için çok önemli unsurlardır, gerisi ise tamamen yetenektir…

Animasyon dünyasının geçmişi ve bugününü nasıl değerlendiriyorsunuz, sektörleşme var mı? Farklar ya da ilerleme oldu mu?

Bu sorunun yanıtına detaylı değerlendirme yapacak kadar sahip değilim ancak çocukluğumda hatırladığım tek bir yerli animasyon olmamasından yola çıkarak ülkemizde animasyon konusunda epey yol alındığını söyleyebilirim, artık vizyonda bile yerli animasyonlar oldukça seyirci toplamakta. Yine de yabancı animasyonlardan  teknik açıdan olsun, yaratım süreçleriyle ilgili olsun, sanatsal açıdan olsun ilham almaktan da vazgeçmemeliyiz.

Dediğim gibi, daha çok orijinal animasyon dublajı yaptım, TRT çocuk’ta yayınlanan bir iki yerli çizgi dizi de seslendirdim ama çok ses getirecek projeler değildi. Ama mesela reklamda öyle bir iş yapmıştım (familia, pompomgillerde anne penguen😅), stüdyoda seslendirirken ağız hareketlerim kaydedilip ona göre karaktere hareket kazandırılmıştı. Bir yerli animasyonda, yabancı işlerde olduğu gibi başka birinin karakterize ettiği sese bağlı kalmadan ilk seslendiren olmak, animasyonun “tamamlanmış eser” sayılmasında ilk elden pay sahibi olmak apayrı bir keyif tabii 🙂 

Seslendirme dünyasının geleceğinden neler bekliyorsunuz?

O kadar çok şey bekliyorum ki, liste o kadar uzun ki ancak  başka bir röportajın konusu olabilir:) Kısaca tüm sektör olarak öncelikle sektörün tüm aktörlerinin öncelikle kendini eleştirebilme cesareti, vizyon sahibi olmak, geleceğimizi ilgilendiren önemli meselelerde gerekli çözümleri geliştirerek ortak ve doğru kararlar alabilme yeteneği, alınan kararlar ve uygulamada  istikrar ve sürdürülebilirlik beklentilerimde ön planda. Son olarak dört yıldır Oyuncular Sendikası’nın seslendirme ile ilgili bölümünde bir grup değerli meslektaşımla gönüllü çalışmalar yürüttüğümden bahsetmek isterim. Bu noktada olmak ülkemizde ve dünyada seslendirme sektörüyle ilgili neler yapıldığıyla ilgili bilgi edinmek, sektörün iyileştirilmesi, gelişmesi adına nelerin yapılabileceğine dair fikir oluşturmak, projeler üretmek ve mesleğe katkı sağlayabilmek adına güzel olanaklar sağlıyor. Umarım yakın gelecekte bu çalışmalarımızın önemli bir kısmının sonuçlarını göreceğiz.

www.aysuntopar.com

Bu site, reCAPTCHA ile korunur; Google Gizlilik Politikası ve Hizmet Koşulları geçerlidir.

Animasyonun Kadınları
İstanbul, TR